A e dini çfarë lloji të veturës keni në garazhin tuaj? Sigurisht që e dini markën dhe modelin, por nëse ju pyesim për llojin e trupit, disa prej jush mund të ngurrojnë të përgjigjen. Prandaj le ta sqarojmë së bashku sot. Të fillojmë me makinat klasike
Lloji Limuzinë (Sedan)
Forma gjenerike e makinës. Kur një fëmijë vizaton një makinë, ka shumë gjasa që të duket si limuzinë – një seksion për motorin, një për pasagjerët dhe një për bagazhet. Nga pikëpamja profesionale, ky njihet si ndërtimi me tri kuti. Ky lloj i makines ka sunduar botën e veturave për gjithë gjysmën e dytë të shekullit XX dhe vazhdon të mbetet shumë i famshëm në gjithë Azinë, nga Stambolli (Turqi) deri në Shangai (Kinë). Është e vështirë që një klient i zakonshëm të vlerësojë avantazhin kryesor strukturor që ka një veturëe modelit limuzinë: Qëndron te fortësia e materialit falë pranisë së një seksioni mbrapa ulsëve. Një prodhim i tillë i fortë është një nga kushtet kryesore për kontroll të saktë në kthesa, por edhe për rehati dhe qetësi. Punimi më i qetë vjen gjithashtu pjesërisht falë transmetimit më të ulët të zhurmës nga rrotat e pasme te hapësira e pasagjerëve, pasi një pjesë e zhurmës qëndron e izoluar në bagazh. Kjo – përveç traditës – është një nga arsyet pse disa vetura më luksoze, si Mercedes-Benz S-Class ose Rolls-Royce Phantom vazhdojnë të përdorin modelin limuzinë të prodhimit edhe sot e kësaj dite.
Liftback
Avantazhi kryesor i tij krahasuar me veturën e modelit limuzinë kuptohet nga vetë emri: mund ta “ngresh pjesën e pasme”, pasi dera e bagazhit i ka kapëset në çati. Edhe pse ky model ka linja të ngjashme dhe ndonjëherë është projektuar qëllimisht në një strukturë të lidhur si modeli limuzinë, hapja më e madhe e pjesës së pasme e kombinuar me ulëset që palosen ju ndihmon të transportoni një sasi të madhe objektesh nga dyqani i veglave ose mobilie të çmontuara. Shumë vetura moderne që publiku i zakonshëm i konsideron vetura të llojit limuzinë janë në fakt vetura liftback. Disa prej tyre, për shembull, janë Škoda Superb ose Audi A7, si edhe Porsche Panamera. Trupi mblidhet, ndaj një veture liftback është gjithnjë më e zhurmshme dhe më pak e saktë në kthesa se një veturë e llojitlimuzinë e ngjashme, por për shumicën e klientëve ky është një kompromis i pranueshëm për ta bërë veturën më funksionale.
Veturat e llojit Karavan (ESTATE)
Për dhjetëra vite, njerëzit që kanë nevojë të transportojnë shumë sende nga shëtitjet e pazarit ose që kanë qen të mëdhenjë, nuk kanë shumë mundësi zgjedhjeje veçse të zgjedhin një veturëkaravan klasike. Në ditët e sotme, shumë veta i drejtohen një veture më të madhe, por është teknikisht e pashmangshme që nëse krahason dy vetura me çmim të ngjashëm, do të jetë vetura e llojitkaravan që ofron më shumë hapësirë bagazhi, konsum më të ulët dhe performancë më të mirë në rrugë. Gjithashtu ekziston edhe çështja e kërkesës. Ndërkohë që shitësit e veturave të përdorura mund të krijojnë lista pritjeje për një Tiguan të përdorur, një Golf Variant qëndron pas tij me të njëjtin kilometrazh, të njëjtin motor dhe të njëjtat pajisje – në rastin e veturave trevjeçare – është rreth 150 000 CZK më i lirë. Ose le ta shohim në një këndvështrim tjetër: me çmimin që merr një veturë më të madhe kompakte mund të marrësh një veturë të llojitkaravan të barasvlershme me një masë më të madhe. Pra, në rastin e një veture VW, kjo veturë mund të jetë një Passat.
Prodhuesve të veturave u pëlqen të tregojnë veturat e llojit karavan, elegante me një pamje çatie më të ulët si “shooting-brakes”, ndoshta për shkak të origjinës së tyre si vetura gjuetie për shtresat e larta britanike. Megjithatë vëmë bast se shumica e pronarëve të Volkswagen Arteon Shooting Brake, Mercedes CLA Shooting Brake ose Kii Proceed Shooting Brake nuk mbajnë me vete çifte të gjata ose kafshë të vrara gjuetie në veturat e tyre.😃
Hatchback
Është një veturë që dikush e ka lënë pa bagazh, apo ndoshta një veturëe llojit karavan më e shkurtër? Më shumë vlen kjo e fundit, pasi një veturë hatchback me një pjesë të pasme (relativisht) pingule, që ngrihet lart është një veturë me trup me dy kuti si veturat liftback dhe veturat e modelit karavan. Kutia e parë është motori, ndërsa e dyta është e përbashkët ku përshihen pasagjerët dhe bagazhet e tyre. Për sa i përket komoditetit, vetura hatchback është përsëri e ngjashme me veturën e modelit karavan, thjesht ka më pak hapësirë – megjithatë, ulëset e pasme që palosen dhe hapja e madhe e ngarkesave nënkupton që edhe një veturë që nga sipër ka pamje kompakte mund të mbajë brenda një makinë larjeje nëse është nevoja. Kjo e bën veturën hatchback zgjedhjen ideale për klientët që zakonisht udhëtojnë qoftë vetëm, qoftë me një pasagjer, dhe vetëm me raste kanë nevojë të transportojnë diçka më të madhe. Një përfaqësues tipik i kësaj kategorie është Volkswagen Golf, e cila ka qenë vetura më e shitur në Evropë për vite të tëra.
Në të kaluarën, veturat hatchback ishin gjithnjë vetura me tri dyer; dyert e pasme ishin diçka premium. Por gradualisht klientët humbën interesin në versionin jopraktik me tri dyer. Sot ky variant mbijeton vetëm te veturat e vogla, si Fiat 500, ku ulëset e pasme qëndrojnë më së shumti të lira.
Coupé
Në kohën e mjeteve që tërhiqeshin me kalë, fjala coupé nënkuptonte një karrocë më të shkurtër të cilës i mungonte stoli që ishte i kthyer në drejtim të kundërt të lëvizjes.Në fund të fundit, emri vjen nga fjala franceze “couper”, që do të thotë “pres”. Në botën e veturave, kuptimi i fjalës ka qenë i qartë për shumë dekada – një veturë me dy dyer me një kalim të bukur në çati, shpesh ishte varianti më sportiv i një salloni ekzistues. Një shembull klasik në kontekstin evropian do të ishte një BMW 3 Coupé. Por në ditët e sotme shpesh dëgjon edhe për variante coupé me katër dyer, p.sh. modelet me konturë më dinamike, me profil më të ulët. Modeli i parë mjaft përfaqësues i këtij trendi ishte Mercedes-Benz CLS nga viti 2004. Dhe meqë flasim për kuptimet e reja të fjalës coupé, duhet të përmendim sigurisht edhe SUV coupé ose coupé SUV, trendi më i rëndësishëm i trupit të veturave në ditët e sotme.
SUV
Nga anash duket e ngjashme me një veturë hatchback ose me një veturë të llojit karavan, përveç konturës më të lartë dhe hapësirës më të madhe nga toka (distanca e pikës më të ulët të shasisë nga toka). Fillimish SUV përpiqeshin fort t’i jepnin rëndësi origjinës së një veture të fortë dhe off-road, por me kalimin e kohës u bë trend një pamje më civile dhe më urbane. Emri SUV, pra “sport utility vehicle”, mund t’ju bëjë padashur të besoni që është vërtet një veturë pune sportive, por në fakt është më e saktë të thuash që është një veturë për aktivitete argëtimi. Kjo ëhstë në fakt origjina e vërtetë e kategorisë – veturat SUV u krijuan në Amerikën e Veriut si vetura praktike, të bollshme që ishin në gjendje të mbanin një familje të tërë së bashku me pajisjet për kamping në rrugë të largëta të pashtruara. Në ditët e sotme, terrenet më të vështira me të cilat do të përballen shumica e këtyre veturave janë gungat e uljes së shpejtësisë në parkingun e një qendre tregtare. Veturave sot u shihet më tepër lehtësia e hipjes, pamja më e mirë e hapësirës së brendshme dhe shpesh një ndjesi subjektive sigurie për shkak të trupit të madh.
Në të kaluarën kishte një dallim të qartë mes SUV “më të buta” dhe SUV të vërteta që ishin ndërtuar për t’u përdorur rregullisht në terrene të vështira. Por ky dallim ka dalë jashtë mode tani.Tani, edhe ato pak vetura që kanë mbetur, të cilat janë vërtet për terrene të vështira, si Jeep Wrangler ose Mercedes G-Class konsiderohen vetura SUV.
Për të hapur një kllapë: BMW përdor një shkurtim tjetër për veturat SUV, përkatësisht SAV, por siç mund ta mbajnë mend ata që janë më të vjetër në moshë, Ford përdori të njëjtin shkurtim për veturën koncept të tij të vitit 2005, S-MAX – një model i cili në fakt i përket kategorisë së radhës.
MPV
Nëse jeni rreth dyzet vjeç, atëherë keni jetuar në të gjithë periudhën e lindjes dhe rrëzimit të kësaj kategorie, që nga vetura pioniere Renault Espace nga viti 1984 deri në ditët e sotme që thuajse është zhdukur, e shkaktuar nga eksodi i klientëve drejt segmentit SUV. Këto vetura praktike (MPV nënkupton “multi-purpose vehicle” ose veturë shumëqëllimësh) nuk janë zhdukur ende. Fatmirësisht. Asnjë kategori tjetër nuk ofron një dozë të tillë universaliteti si këta furgonë në formë “kutie”, në të cilin mund t’i lëvizësh ulëset e pasme në hapësira të ndryshme, mund t’i palosësh ose edhe t’i heqësh plotësisht. Modelet më të mëdha shpesh kanë dyer me shina, të cilat janë shumë të çmuara kur lidhni fëmijët në parkingjet e ngushta. Të futesh në një veturë MPV është po aq e rehatshme sa në një SUV, dhe qëndrimi më i lartë ulur në timon është pothuajse i njëjtë. Pozicioni i veturave MPV është zënë kryesisht nga versionet e fugonëve për pasagjerë, nga Citroen Berlingo deri te Mercedes-Benz V-Class luksoz ose Volkswagen Multivan më i fundit.
Veturat e MPVs vazhdojnë të kenë sukses në Amerikë, ku quhen minifugonë, edhe pse nuk janë aspak vetura mini – një Chrysler Pacifica me 5.2 m gjatësi është goxha më e gjatë sesa Multivan.
Kabriolet dhe Roadster
Të dy emrat përdoren në vend të njëri-tjetrit, por kuptimet e tyre janë të ndryshme. Një veturë kabriolet është çdo veturë që ka çati që paloset, pavarësisht nëse çatia është e ndërtuar me rrobë apo me panele me fibra xhami (qelq, metal). Një veturë roadster është gjithnjë një makinë sportive dyvendëshe, së cilës në disa raste i mungon plotësisht çatia. Emri roadster është gjithashtu sinonim me fjalët Spyder (Porsche), ose Spider (Ferrari, Alfa Romeo).
Edhe këto kategori kanë rënë nga piedestali i tyre. Ndërkohë që më parë mund të merrje një çati me palosje edhe në modelet kompakte nga Volkswagen, Opel ose Peugeot, në ditët e sotme veturat kabriolet mbijetojnë vetëm te markat luksoze dhe shiten shumë pak. Në Carvago, veturat kabriolet dhe roadster përbëjnë vetëm 2.3 % të veturavetë shitura. Vetura më e kërkuar është Mazda MX-5, e ndjekur nga Audi A5 Cabriolet dhe BMW Z4.
Sa shumë gjëra për të thënë për llojet bazë të trupave të veturave për pasagjerë. Veturat e lehta komerciale, duke përfshirë veturat e famshme pick-up, janë një kapitull krejt më vete, për të cilat do të flasim një herë tjetër.
