Niewiele rzeczy może się równać z uczuciem, jakie Ci towarzyszy, gdy patrzysz na odjeżdżającą ciężarówkę Carvago, trzymając w dłoni kluczyki od nowego samochodu, który nasz kierowca właśnie dostarczył na Twój próg. Aby jednak cieszyć się samochodem jak najdłużej, należy odpowiednio o niego dbać. Przestrzeganie harmonogramu serwisowego zalecanego przez producenta pojazdu nie zawsze wystarczy.
Producenci samochodów „optymalizują” plany serwisowe, starając się obniżyć tzw. całkowity koszt posiadania (TCO, Total Cost of Ownership), który jest parametrem uważnie obserwowanym przez dużych klientów flotowych. Firmy zajmujące się wynajmem i leasingiem zazwyczaj pozbywają się samochodów po dwóch lub trzech latach i przy przebiegu od 20 do 60 tysięcy kilometrów, więc słusznie nie są zainteresowane żywotnością w długoterminowej perspektywie. W przeciwieństwie do większości z Was, którzy kupują takie samochody jako używane.
Aby zapewnić długą i dobrą eksploatację samochodu, zalecamy wykonywanie następujących czynności wykraczających poza harmonogram serwisowy.
Wymiana oleju silnikowego co 15 tys. km lub co rok
Olej jest dla silnika samochodu życiodajnym płynem. Ma nie tylko ma właściwości smarne, ale także pomaga chłodzić i czyścić silnik, a nawet pełni funkcję uszczelniającą. Z czasem jednak traci on swoje właściwości smarne na skutek przemian chemicznych i zanieczyszczenia paliwem, osadami węglowymi i drobnymi cząstkami ściernymi. Połączenie nowoczesnych silników z bezpośrednim wtryskiem paliwa i częstej jazdy na krótkich dystansach znacznie przyspiesza te negatywne procesy. Aby zapewnić sobie spokój ducha, olej należy wymieniać po przejechaniu 15 tys. kilometrów lub najpóźniej po roku, nawet jeśli harmonogram serwisowy samochodu pozwala na wymianę na przykład dwukrotnie rzadziej. W przypadku pojazdów z tak zwaną zmienną częstotliwością, które same monitorują jakość oleju, należy postępować zgodnie z zaleceniami wskaźnika pokładowego. Jeśli udajesz się do niezależnego warsztatu, upewnij się, że mechanik stosuje dokładną specyfikację oleju zalecaną przez producenta dla Twojego samochodu. Zwłaszcza nowoczesne silniki bywają w tej kwestii bardzo wrażliwe.
Wymiana oleju w automatycznej skrzyni biegów co 60–120 tys. km lub co sześć lat
Dobra wiadomość jest taka, że olej w skrzyni automatycznej wystarcza na znacznie dłużej niż olej w silniku. Niestety jego żywotność nie jest nieskończona, nawet jeśli firmy motoryzacyjne oznaczają jego trwałość w niektórych modelach jako „dożywotnią”. Dwusprzęgłowe skrzynie biegów są niezmiennie wrażliwe na jakość oleju — szczególnie wersje z suchym sprzęgłem (typowym przedstawicielem tego rozwiązania jest skrzynia DQ200, którą można napotkać w samochodach VW z mniejszymi silnikami benzynowymi), ale także „mokry” PowerShift Forda. Nie możemy tutaj podać dokładnej częstotliwości wymiany. Niektóre automatyczne skrzynie biegów wymagają wymiany oleju co 60 tys. km do prawidłowego działania, podczas gdy inne skrzynie biegów mogą wytrzymać dwukrotny dłuższy przebieg lub więcej. Poradź się w tej kwestii w zaufanym serwisie. Może to być nawet niezależny zakład, o ile specjalizuje się w danej marce samochodu lub bezpośrednio w automatycznych skrzyniach biegów.
Wymiana oleju w układzie 4×4 co 120 tys. km
Wielu klientów chce dziś mieć napęd 4×4, ale niektórzy nie chcą ponosić zwiększonych kosztów serwisu. Dlatego celowo zaniedbują wymianę oleju w układzie napędu na wszystkie koła. Niejeden używany samochód z dużym przebiegiem bezradnie „mieli przednimi kołami” w miejscu na zaśnieżonych parkingach pod stokami narciarskimi, bo półpłynna czarna masa w jego sprzęgle międzyosiowym nawet w najmniejszym stopniu nie przypomina oleju. Można się kierować częstotliwością wymiany zalecaną przez producenta samochodu. Jeśli jednak nie ujęto jej w harmonogramie serwisowym, co nie jest rzadkością, zalecamy wymianę co 120 tys. km.
Czyszczenie hamulców przy co drugiej wymianie sezonowej opon
To proste zadanie, które zajmuje mechanikowi tylko chwilę i zwiększa fakturę serwisową o znikomą kwotę, a jednak całkowicie zniknęło z harmonogramów serwisowych niektórych modeli. Na szczęście jest mało prawdopodobne, aby hamulce, które nie były czyszczone przez długi czas, całkowicie nas zawiodły. Będą jednak wydawać różnego rodzaju odgłosy, mogą hamować nierównomiernie, a na żywotność klocków i tarcz również nie będą miały korzystnego wpływu. Dlatego raz w roku należy je zdemontować, wyczyścić i nasmarować. Idealną okazją ku temu jest zmiana opon na letnie lub zimowe. Ponieważ wiele warsztatów oponiarskich oferuje serwis hamulców, dzięki temu można wszystko załatwić za jednym razem.
Ustawianie geometrii co dwa lata
Zbieżność kół, pochylenie kół i wyprzedzenie sworznia zwrotnicy…Nie musisz wiedzieć, co oznaczają te tajemniczo brzmiące parametry. Pamiętaj jednak, że jeśli nie mieszczą się one w tolerancjach producenta, możesz zaobserwować niestabilne poruszanie się pojazdu, zwiększenie zużycia paliwa, nierównomierne zużywanie się opon i chwiejne prowadzenie w sytuacjach granicznych, takich jak manewry omijania z pełnym obciążeniem. Mniej spostrzegawczy kierowca może nawet nie wyczuć, że coś jest nie tak z ustawieniem podwozia. Zalecamy regulację zbieżności co dwa lata lub co rok, jeśli przejechano ponad 50 tys. km.
Istnieje wiele innych sposobów na zapewnienie długiej i bezawaryjnej eksploatacji samochodu. Z pewnością nie jest złym pomysłem spryskanie wnęk i dolnych części środkiem antykorozyjnym lub pielęgnacja lakieru nadwozia. Inne środki prewencyjne (na przykład wymiana rozrządu wcześniej niż przewiduje plan serwisowy) mogą się odnosić specyficznie do danego modelu lub silnika. Poradź się mechanika i pamiętaj, że również w przypadku samochodów zapobieganie jest zwykle łatwiejsze i tańsze niż radzenie sobie z problemami spowodowanymi zaniedbaniem.
