Sezonowa wymiana opon zbliża się i być może zastanawiasz się, czy ponownie założyć sprawdzone opony letnie, czy wypróbować całoroczne. Oba rozwiązania mają swoje zalety i wady. W tym artykule obiektywnie porównamy opony letnie i całoroczne – ich właściwości jezdne, komfort i przydatność dla różnych kierowców. Na koniec doradzimy, dla kogo który typ jest odpowiedni.
Zalety i wady opon letnich
Opony letnie zostały zaprojektowane tak, aby zapewniać optymalną wydajność przy temperaturach powyżej 7°C. Ich mieszanka jest twardsza niż w przypadku opon zimowych i całorocznych, a bieżnik ma mniej lameli, za to ciągłe bloki gumy. Dzięki temu oferują doskonałą przyczepność na suchej i mokrej nawierzchni w ciepłej pogodzie, wysoką stabilność i krótszą drogę hamowania w porównaniu do uniwersalnych opon. Specjalistyczne opony letnie zapewniają precyzyjną sterowność, pewność podczas szybkiej jazdy w zakrętach i zazwyczaj dłuższą żywotność w warunkach letnich. Wadą opon letnich jest to, że znacząco tracą wydajność zimą. Gdy tylko temperatury spadają poniżej około 7°C, ich guma zaczyna twardnieć i znacznie wydłuża się droga hamowania, szczególnie na mokrej nawierzchni. Na śniegu opony letnie są praktycznie bezużyteczne – mogą potrzebować dwukrotnie dłuższej odległości do zatrzymania w porównaniu do opon zimowych. To oznacza, że do opon letnich zawsze potrzebujesz drugiego kompletu opon zimowych na chłodne miesiące. Konieczność sezonowej wymiany dwa razy w roku niesie ze sobą pewne niedogodności i dodatkowe koszty (przechowywanie, wymiana). Dla kierowców z małym przebiegiem wadą może być również to, że podczas gdy jeden komplet opon całorocznych zużyłby się w ciągu, powiedzmy, trzech lat, dwa komplety (letnie + zimowe) mogą „starzeć się” dłużej, niż je w pełni wykorzystasz. Dla większości aktywnych kierowców inwestycja w opony letnie i zimowe opłaca się jednak z punktu widzenia bezpieczeństwa.
Opony całoroczne – zalety i wady
Opony całoroczne (tzw. all-season) starają się połączyć właściwości opon letnich i zimowych w jednym produkcie. Ich główną zaletą jest wygoda i praktyczność – odpada sezonowa wymiana i kłopoty z przechowywaniem drugiego kompletu. Wysokiej jakości opony całoroczne mają mieszankę dostosowaną do szerokiego zakresu temperatur (od mrozów po letnie upały) i bieżnik z lamelami podobny do zimowych, więc zapewniają mobilność również na śniegu czy lodzie. Dzięki certyfikacji zimowej (symbol 3PMSF) spełniają wymagania dotyczące przyczepności zimą, co jest kluczową zaletą w porównaniu do opon letnich – na śniegu i lodzie w ogóle się nimi ruszysz i nie zagrożisz sobie ani otoczeniu. Z kolei latem radzą sobie z normalnymi temperaturami i w warunkach suchych czy deszczowych działają przy normalnej jeździe „wystarczająco dobrze”. Dla kierowców, którzy pokonują niewiele kilometrów, jeżdżą głównie w mieście i w obszarze o łagodnym klimacie (gdzie zimy są łagodne), opony całoroczne mogą stanowić oszczędne rozwiązanie. Nie muszą inwestować w dwa komplety opon, a nowoczesne mieszanki zapewniają również stosunkowo długą żywotność – topowe modele jak Michelin CrossClimate 2 osiągają nawet żywotność porównywalną z oponami letnimi.
Z drugiej strony każda opona całoroczna jest kompromisem. W porównaniu ze specjalistycznymi oponami letnimi i zimowymi ustępuje im w ekstremalnych warunkach obu sezonów. Latem ma nieco dłuższą drogę hamowania na suchej i mokrej nawierzchni niż wysokiej jakości opony letnie i w wysokich temperaturach może bardziej się przegrzewać, co zmniejsza przyczepność w ostrych zakrętach. Zimą natomiast (choć radzi sobie ze śniegiem lepiej niż opony letnie) nie osiąga takiej przyczepności i pewności jazdy jak wysokiej klasy opona zimowa. Zużycie opon całorocznych bywa szybsze – według testów mają tylko około dwóch trzecich żywotności w porównaniu z czysto letnimi oponami. Ponadto tańsze modele całoroczne często cierpią z powodu wyższego oporu toczenia (gorsze zużycie paliwa) i znacznie dłuższej drogi hamowania na mokrej nawierzchni, jak wykazały niezależne testy. Krótko mówiąc, od jednego kompletu uniwersalnych opon nie możemy oczekiwać, że w pełni dorówna wydajności dwóm specjalistycznym kompletem – wszystkie parametry jezdne są zwykle nieco słabsze.
Opony są niemal jak otwarta księga. Wystarczy umieć odczytać ich oznaczenia
Kiedy wybrać opony letnie, a kiedy całoroczne?
Wybór między dwoma kompletami opon sezonowych a jednym kompletem całorocznym zależy przede wszystkim od warunków, w jakich jeździsz, i twojego stylu jazdy. Ogólnie obowiązują następujące zalecenia:
- Jeśli jeździsz głównie w obszarach o łagodnym klimacie, gdzie temperatury przez większość roku nie spadają poniżej około 7°C, a zimowy śnieg widzisz co najwyżej wyjątkowo, mogą ci wystarczyć opony letnie przez cały rok. W cieplejszych regionach opony letnie są najlepszym wyborem z punktu widzenia wydajności – zapewnią najkrótszą drogę hamowania i pewność prowadzenia na suchej i mokrej nawierzchni. (Uważaj jednak na niespodziewaną śnieżycę – w takim przypadku lepiej nie wyjeżdżaj na oponach letnich.)
- Jeśli w twojej okolicy czasami zima daje o sobie znać przymrozkami czy śniegiem, ale przeważnie tylko przejściowo (np. okazjonalna wyprawa w góry, kilka dni śnieżnych w roku), warto rozważyć opony całoroczne. Dobrej jakości opony całoroczne zaoszczędzą ci kłopotów z wymianą i poradzą sobie bezpiecznie w normalnych warunkach zimowych, bez konieczności inwestowania w drugi komplet. Ten kompromis ma sens dla spokojnych kierowców z niższym przebiegiem, którzy nie wymagają maksymalnej sportowej wydajności.
- Czy regularnie mierzysz się z srogą zimą lub często jeździsz w góry? W takim przypadku najlepszym rozwiązaniem dla ciebie wciąż jest połączenie opon zimowych i letnich. Dwa specjalistyczne komplety wysokiej jakości opon zapewnią optymalne bezpieczeństwo w każdych okolicznościach – latem i zimą będziesz mieć na pojeździe najlepsze ogumienie. To rozwiązanie docenią również kierowcy z wyższym rocznym przebiegiem lub dynamicznym stylem jazdy, dla których kompromisowe właściwości opon całorocznych mogłyby być ograniczające.
Niezależne testy porównawcze opon pokazują, że różnice między poszczególnymi modelami opon całorocznych są znaczne. Najlepsze produkty marek premium potrafią już zapewnić zaskakująco dobrą wydajność – na przykład Michelin CrossClimate 2, Goodyear Vector 4Seasons Gen-3 czy Bridgestone Turanza All Season 6 uzyskały w testach najwyższe oceny dzięki zrównoważonym właściwościom jezdnym na suchej, mokrej nawierzchni i śniegu. Te opony w wielu sytuacjach niemal dorównują specjalistycznym oponom. Natomiast tańsze modele znacząco odstają: w jednym z testów opony całoroczne marek takich jak Imperial czy Kenda otrzymały tylko jedną gwiazdkę na pięć możliwych. To ostrzeżenie, że przy wyborze opon całorocznych nie warto oszczędzać – jakość i zrównoważenie mieszanki oraz bieżnika są kluczowe dla twojego bezpieczeństwa.
Podsumowanie
Wybór między oponami letnimi a całorocznymi nie jest uniwersalny i zależy od twojego indywidualnego stylu jazdy, lokalnych warunków klimatycznych i osobistych preferencji. Jeśli szukasz maksymalnego bezpieczeństwa i wydajności, opony sezonowe są oczywistym wyborem. Jeśli preferujesz wygodę i niższe początkowe koszty, opony całoroczne mogą być rozsądnym kompromisem.
Niezależnie od twojego wyboru zawsze dbaj o właściwe ciśnienie w oponach, regularnie sprawdzaj ich stan i wymieniaj je w porę, gdy ich bieżnik osiągnie minimalną dozwoloną głębokość. Pamiętaj, że opony są jedynym punktem kontaktu twojego pojazdu z nawierzchnią, dlatego ich jakość i odpowiedniość do danych warunków są kluczowe dla twojego bezpieczeństwa na drodze.
